Your Physio Network - Γράφει ο Ξενοφών Κωνσταντάκης MT-MSc, MMACP, MCSP, AACP. Φυσικοθεραπευτής ΠΑΕ Παναθηναϊκός
Το καλοκαίρι έφτασε και η ψυχολογία μας στην πλειονότητα των περιπτώσεων ανεβαίνει και συνεπώς η όρεξή μας για ποικίλες ευχάριστες δραστηριότητες. Καιρικές και μη συνθήκες που μας επιτρέπουν να ξεκουραστούμε, να πάμε διακοπές, να χαλαρώσουμε σωματικά αλλά και ψυχικά έστω και για λίγες μέρες.
Πολλές είναι οι δραστηριότητες οι οποίες πραγματοποιούνται από ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού κυρίως κατα τη διάρκεια των θερινών μηνών - καλοκαιρινών διακοπών. Δραστηριότητες οι οποίες έχουν άμεσο ή έμμεσο αντίκτυπο στη μυοσκελετική μας υγεία κοινώς στο σώμα μας, στους μύες, στις αρθρώσεις μας, ακόμα και στα οστά μας.
Καλοκαιρινές δραστηριότητες
Κάνουμε λόγω κυρίως για δραστηριότητες τις οποίες πραγματοποιούμε πιο έντονα και σχετικά με μεγαλύτερη συχνότητα σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες. Για παράδειγμα, άτομα τα οποία πριν τους καλοκαιρινούς μήνες ενδεχομένως δεν έτρεχαν, δεν κολυμπούσαν, δεν περπατούσαν τόσο συχνά, δεν έκαναν τόσο συχνά ποδήλατο, δεν έπαιζαν ρακέτες ή ακόμα δεν έβγαιναν τόσο συχνά από το σπίτι. Ίσως και ένας λόγος παραπάνω φέτος λόγω της πανδημίας και του εγκλεισμού.
Συνήθως οι μυοσκελετικές παθήσεις που προκύπτουν τους καλοκαιρινιούς μήνες μπορεί να είναι αποτέλεσμα οξέων ή ακόμα και λόγω συσσωρευμένης κόπωσης - προοδευτικής υπέρχρησης συγκεκριμένων δομών του σώματος. Στις περιπτώσεις αυτές ο τραυματισμός ενδεχομένως να ‘φανερωθεί’ ακόμα και με το πέρας της καλοκαιρινής περιόδου.
Τι παθήσεις βλέπουμε συχνά ;
Βάσει της κλινικής μας εμπειρίας και σε συνδυασμό με τα ερευνητικά δεδομένα θα παραθέσουμε συχνούς τραυματισμούς - παθήσεις κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών.
Πολλές φορές συναντάμε παθήσεις οι οποίες προκαλούνται λόγω σταδιακής υπέρχρησης του άνω ή του κάτω άκρου. Παραδείγματα δραστηριοτήτων που επηρεάζουν κ οδηγούν σε υπέρχρηση τον ώμο, τον αγκώνα ή ενδεχομένως να προκαλέσουν κάποια ρήξη είναι οι ‘ρακέτες’ στην παραλία. Πολύωρο παιχνίδι κάποιες φορές που ίσως οδηγήσει έναν ώμο ή αγκώνα σε επίπονες καταστάσεις δημιουργώντας πιθανές τενοντοπάθειες ακόμα και ρήξη σε περίπτωση ενός ιδιαίτερα έντονου και απότομου χτυπήματος.
Αν παραμείνουμε στην άρθρωση του ώμου, βλέπουμε συχνά παθήσεις οι οποίες οφείλονται στο κολύμπι στη θάλασσα. Δεν είναι λίγοι εκείνοι και ιδιαιτέρως μεγαλύτερων ηλικιών οι οποίοι παραπονιούνται για πόνο στον ώμο ακόμα και στα πόδια μετά από έναν αριθμό μπάνιων. Φανταστείτε ένα ώμο, ένα ισχίο που δεν ασκείται για μήνες και ξαφνικά καλείται να αυξήσει τις εντάσεις και τις αντοχές του στα φορτία.
Κάτω άκρα
Αν πάμε λίγο πιο χαμηλά, παρατηρούμε κάποιες φορές ποικίλες παθήσεις στον άκρο πόδα και ιδιαίτερα στο θηλυκό φύλο. Η εναλλαγή μεταξύ πιθανού σανδαλιού ή πέδιλου ή πιο συγκεκριμένα σαγιονάρας με ένα αθλητικό υπόδημα να επηρεάσει τη φυσιολογική λειτουργία ίσως και ‘συμπεριφορά’ του ποδιού δημιουργώντας παθήσεις στο πόδι επηρεάζοντας ακόμη το γόνατο ακόμα και το ισχίο ενδεχομένως. Θα αναρωτηθείτε μα πώς δημιουργούνται τα προαναφερθέντα. Η απάντηση βρίσκεται στην μηχανική υποστήριξη που παρέχει κάθε μορφή υποδήματος, με τη σαγιονάρα για παράδειγμα να φέρνει τη μικρότερη υποστήριξη όντας flat. Καλά το σκέφτεστε, φοράμε σαγιονάρες πολλές ώρες και ιδιαιτέρως στις διακοπές.
Θαλάσσια σπορ και κακώσεις
Συχνοί είναι και οι τραυματισμοί που προκύπτουν από θαλάσσια σπορ, τζετ σκι, θαλάσσιο σκι ακόμα και από τις γνωστές...‘ κουλούρες ‘. Στις περιπτώσεις αυτές παρατηρούνται συνήθως οξείς τραυματισμοί, σε αρθρώσεις και μύες, συνδεσμικές κακώσεις ακόμα και κατάγματα σε άνω και κάτω άκρα. Σκεφτείτε μια ‘άγαρμπη’ πτώση, μια έντονη πρόσκρουση, μια έντονη λαβή που θα μας αποτρέψει από μια πτώση. Στο θαλάσσιο σκι συγκεκριμένα τα κάτω άκρα συνήθως πλήττωνται στην πλειονότητα των περιπτώσεων.
Κακώσεις σπονδυλικής στήλης. ΠΡΟΣΟΧΗ
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου κατά τη διάρκεια των διακοπών μας θα βουτήξουμε από ένα ψηλό σημείο στη θάλασσα, ένα βράχο για παράδειγμα, έναν προβλήτα, ένα σκάφος. Τι πρέπει να προσέξουμε ; Το μείζων σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να γνωρίζουμε τι υπάρχει κάτω από τη θάλασσα και αν υπάρχει το κατάλληλο-επαρκές βάθος για να βουτήξουμε και πόσο μάλλον με το κεφάλι ή τα χέρια μας.
Δυστυχώς δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου λόγω αβαθούς θάλασσας συνάνθρωποι μας δυστυχώς έχουν μείνει παράλυτοι ή έχουν χάσει τη ζωή τους μετά από παρόμοιες πτώσεις και πρόσκρουσης εξαιτίας άμεσης κάκωσης – πλήξης της σπονδυλικής τους στήλης και κυρίως του αυχένα.
Βεβαιωθείτε πριν βουτήξετε λοιπόν τι υπάρχει κάτω από τη θάλασσα
και αν υπάρχει το κατάλληλο βάθος.
Επιπρόσθετα, δεν είναι λίγες οι φορές στις οποίες βουτάμε με τα χέρια ανοιχτά με αποτέλεσμα αν το ύψος είναι σχετικά ψηλό να ‘τρανταχτεί’ ο αυχένας μας ακόμη και να υποστεί μια πλήξη ο ώμος μας πλήττοντας συνδεσμικές δομές ή μύες.
Συμπερασματικά
Σκοπός του άρθρου ΔΕΝ ήταν να καταστροφολογήσουμε και να σας αποτρέψουμε από τις αγαπημένες σας συνήθειες - δραστηριότητες. Αν μας ρωτήσετε πώς ενδεχομένως να προλάβετε, να αποτρέψετε τα παραπάνω είναι: η προθέρμανση, η προοδευτικότητα, η ήπια προσαρμογή του σώματος στην όποια ‘νέα’ δραστηριότητα – ενέργεια και φυσικά η προσοχή. Σκεφτείτε πιθανούς παράγοντες κινδύνου, ‘ακόυστε’ το σώμα σας και λάβετε τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα. Στόχος λοιπόν ήταν να προάγουμε την πρόληψη, να σας επιστήσουμε την προσοχή για να προστατέψετε το σώμα σας διατηρώντας ακέραια τη μυοσκελετική σας υγεία απολαμβάνοντας με ασφάλεια το καλοκαίρι.
Αναφορές:
Hostetler, S., Hostetler, T.L., Smith, G., & Xiang, H. (2005). Characteristics of Water Skiing-Related and Wakeboarding-Related Injuries Treated in Emergency Departments in the United States, 2001-2003. The American Journal of Sports Medicine, 33, 1065 - 1070.
Pastakia, K. and Kumar, S. 2011. Acute whiplash associated disorders (WAD). Open Access Emergency Medicine . doi: 10.2147/OAEM.S17853.
Saragiotto, B.T. and Michaleff, Z.A. 2016. The Canadian C-Spine Rule. Journal of physiotherapy 62(3), p. 170. doi: 10.1016/j.jphys.2016.04.001.
Jespersen E, Holst R, Franz C, et al Seasonal variation in musculoskeletal extremity injuries in school children aged 6–12 followed prospectively over 2.5 years: a cohort study BMJ Open 2014;4:e004165. doi: 10.1136/bmjopen-2013-004165